10 stycznia 2019 – Pawilon Mynlamu, Bodhgaja

Podczas popołudniowej sesji objaśnień do „Mahamudry znad Gangesu” J.E. Sangje Njenpa Rinpocze omawiał postępowanie. Rano wyjaśnienia dotyczyły poglądu i medytacji na niepowstawanie i niezafiksowanie. Postępowanie z tego poglądu i medytacji manifestuje się w naturalny sposób. Rinpocze stwierdził, że aby „zamanifestować niepowstawanie, należy podążać stopniową ścieżką, by to urzeczywistnić”.

Jedną z pierwszych rzeczy, o jakich powiedział Rinpocze, było to, jak ważne jest, by nie przywiązywać się do własnych poglądów i nie odnosić się lekceważąco do poglądów innych osób. Taki sposób myślenia prowadzi bowiem do osądzania i fiksacji, co stoi w jawnej sprzeczności  z kultywowaniem wyzwolonego umysłu i manifestowaniem aktywności Wyzwolenia. To, co czyni z nas joginów, to właśnie eliminowanie przywiązania do własnych poglądów oraz nieodrzucanie poglądów innych ludzi – zaznaczył Rinpocze.

Kontynuując ten wątek, Rinpocze mówił o tym jak należy odnosić się do myśli. Jeżeli będziemy uważali myśli za problem, a pustość traktowali jako dobrą właściwość, nigdy się nie wyzwolimy. A to dlatego, że nie jest to nic innego jak kolejny rodzaj osądzania, nie zaś właściwe rozumienie pustości. „W takości nie ma osądzania”. Aby to zrozumieć, należy mieć pewność co do pustości. Taka pewność przychodzi z wnętrza, z medytacji. Jego Eminencja podkreślił, że nie można się wyzwolić od samych tylko słów. Aby zamanifestować pewność co do pustości, powinniśmy medytować bez osądzania i bez zafiksowania. Dodał też: „pozwólcie, by idee medytującego i niemedytującego same się wyzwoliły”.

Rinpocze mówił o tym jak zwyczajne działania przekształcić w ścieżkę dzięki nierozproszonej medytacji. Konkretnie stwierdził, że jeżeli będziemy potrafili trwać w nierozproszonej świadomości i wyzwolić myśli same przez się przez cały czas, to nie ma znaczenia czy przebywamy w jaskini czy w mieście. Owszem, udanie się na odosobnienie pozwala okiełznać umysł, jednak ostatecznie i tak musimy podtrzymać pogląd i medytację we wszystkich działaniach i okolicznościach. Rinpocze zacytował ponownie fragment tekstu, który omawiał rano:

Podobnie eony ciemności samsary

nie mogą przyćmić świetlistej esencji umysłu.

Podkreślał, że świetlista esencja umysłu istnieje we wszelkiej aktywności i wszystkich działaniach. Chodzi o to, by się z niej nie rozproszyć.

Jako ilustrację tego, czym jest nierozproszenie, Rinpocze podał przykład pasterza i owiec. Pasterz zawsze upewnia się czy owce z nim są. Podobnie my ciągle powinniśmy sprawdzać czy rozpoznajemy świetlistą naturę umysłu. Możemy to robić, gdy jemy, rozmawiamy, pracujemy, a nawet gdy śpimy.

Robiąc to, jest ważne, by nigdy nie pokazywać innym, że jesteś wielkim medytującym. Nasze postępowanie powinno być zgodne z normami społecznymi i zwykłymi ludźmi. Rinpocze dodał:

Gdy jesteś zdany sam na siebie, jesteś jak skaczący tygrys.

To jest postępowanie kadampy. Podsumowując ten punkt, Sangje Njenpa Rinpocze powiedział, że kluczem do właściwego postępowania jest nieprzywiązywanie się. Pogląd oraz medytacja na niezafiksowaniu i nieprzywiązywaniu się są podporą postępowania i pomagają unikać skrajnego zachowania.

Następnie Rinpocze udzielił esencjonalnych wskazówek jak praktykować taką medytację i postępowanie.

Kiedy medytujemy, zwróćmy uwagę czy obiekt, na który medytujemy, oraz medytujący umysł są rozdzielne. Kiedy ten dualizm postrzegającego i postrzeganego rozpłynie się, nie będzie już dłużej mowy o medytacji i czasie poza medytacją. Wówczas będzie już tylko świadomość we wszystkich działaniach. Niech ona spoczywa niezmącona, a cokolwiek się przejawia, niech po prostu będzie. Automatycznie umysł będzie wówczas w stanie świadomości, dzień i noc.

Rinpocze raz jeszcze zaznaczył, że nie jest ważne co widzą inni ludzie i jaki mają pogląd. Liczy się nasze własne doświadczenie. Przy wszelkiego rodzaju działaniach, w samotności czy w tłumie, praktykujmy medytację i [właściwe] postępowanie. Nikt nie powinien wiedzieć, że to robimy.

Rinpocze doradzał, aby skonsultować własne doświadczenia z urzeczywistnionym nauczycielem. Jest to bardzo ważne. Kiedy pojawią się jakieś problemy, urzeczywistniony guru będzie mógł powiedzieć nam czy nasze doświadczenia są pozytywne czy też nie. Tym sposobem będziemy się rozwijać. W przeciwnym razie możemy się zagubić. W takim momencie żadna książka nie przyniesie nam odpowiedzi. Pomóc może tylko urzeczywistniony nauczyciel.

Na zakończenie tego popołudnia Rinpocze podsumował główne punkty urzeczywistnienia postępowania mahamudry. Po pierwsze, guru wskazuje nam naturę umysłu. Następnie kultywujemy umysł niemający żadnego celu. Należy zrozumieć ten pogląd i przebić się przez własne projekcje. A potem taki pogląd należy uczynić nawykiem. „Nirwana to brak splamień”. Zaś nawykowe bycie „bez celu” to właśnie bycie bez splamień. Innymi słowy, jest to rozpoznanie, że złożone zjawiska są współzależne i nie istnieją same z siebie. Zrozumienie poglądu, medytacji i postępowania umożliwi całkowite Wyzwolenie z samsary.