Na Manhatanie Karmapa podziwia malarstwo tybetańskie i bierze udział w wieczorze poezji

10 kwietnia 2015 r. – Nowy Jork

Pierwszym przystankiem Karmapy w Nowym Jorku była nieoczekiwana wizyta w Rubin Museum of Art. Jako zapalony malarz i badacz sztuki tybetańskiej Jego Świątobliwość obejrzał aktualną wystawę, po czym został zaproszony na prywatny pokaz posągów i malowideł wybranych spośród niewystawianych dotąd zasobów muzealnych, włącznie z pracami autorstwa Dziesiątego Karmapy Ciejinga Dordże.

Muzeum posiada jedną z największych kolekcji sztuki tybetańskiej na świecie, może poszczycić się zwłaszcza bogatą kolekcją tanek w stylu Karma Gardri, która jest powiązana z linią Karmapy. Styl Karma Gardri, który jest jednym z głównych stylów malarstwa tybetańskiego, powstał w czasach Wielkiego Obozu Karmapów (Karma Garchen).

Poprzedni Karmapowie znani byli ze swoich licznych talentów i zainteresowań artystycznych, więc Siedemnasty Karmapa nie jest pośród nich wyjątkiem. Podczas wizyty w Rubin Muzeum poproszono go również o zidentyfikowanie tożsamości niektórych artystów i postaci ujętych na thankach i innych dziełach sztuki.

Jego Świątobliwości towarzyszył główny kustosz muzeum Jan Van Alphen, jak również starszy kustosz Karl Debreczeny oraz Elena Pakhoutova, kustosz sztuki Himalajów. Cała trójka rozpoczęła od oprowadzania Siedemnastego Karmapy po poszczególnych ekspozycjach, a wkrótce potem razem prowadzili ożywioną dyskusję na temat różnych dzieł sztuki. Pod koniec wycieczki kustosze poprosili Jego Świątobliwość o określenie potencjalnego pochodzenia kilku malowideł, na co Karmapa odpowiedział prośbą o przekazanie wysokiej rozdzielczości zdjęć, obiecując, że przestudiuje je za jakiś czas.

Po zapoznaniu się z tradycją, przyszła pora na nowoczesność. Jego Świątobliwość udał się więc na wystawę prezentującą współczesną sztukę tybetańską tworzoną przez artystów mieszkających zarówno w Tybecie, jak i rozproszonych po całym świecie. Na wystawę „Przekraczając Tybet” , której współsponsorami są Trace Foundation i Arthub złożyło się 30 nowych prac autorstwa wielu najbardziej znanych obecnie artystów tybetańskich, takich jak Benchung, Gade, Gonkar Gyatso, Jhamsang, Kesang Lhamdark, Tenzin Norbu,Tenzing Rigdrol oraz wielu innych. Wielu artystów, między innymi Nyima Dhondup, Sodhon, Tenzin Phakmo and Tulku Jamyang, stawiło się w galerii, aby porozmawiać o swoich pracach z Jego Świątobliwością.

Malarstwo tybetańskie jawi się aktualnie jako ważny element kształtowania tybetańskiej tożsamości podczas tego niezwykle burzliwego okresu w historii Tybetu. Z tego też względu zainteresowanie Jego Świątobliwości wystawą malarstwa współczesnego nie było wynikiem wyłącznie jego zainteresowania sztuką jako taką, lecz także wyrazem troski, podkreślanej często podczas spotkań z tybetańską społecznością rozproszoną po Stanach Zjednoczonych. Siedemnasty Karmapa nieustannie nawołuje Tybetańczyków do wyrażania własnej tożsamości narodowej w sposób zgodny z nowym kontekstem społeczno-politycznym, w jakim przyszło im żyć na obczyźnie, bez nazbyt sztywnego przestrzegania starych zwyczajów.

Jak wiele innych dziedzin sztuki Tybetu poezja tybetańska po roku 1959 bardzo zmieniła swoją tradycyjną formę, treść i kontekst. Tego samego dnia w Bibliotece Latse w Nowym Jorku odbyło się wydarzenie, które odzwierciedlało jedną z tych nowych tendencji: czytanie poezji na głos. To był dopiero drugi tybetański wieczór poetycki zorganizowany w Ameryce Północnej, ale zwyczaj ten upowszechnił się już w innych społecznościach tybetańskich na uchodźstwie.

Przybyło wielu luminarzy współczesnej poezji tybetańskiej, by odczytać swoje wiersze przed publicznością tej wyjątkowej biblioteki, oddanej studiom tybetańskim. Pomiędzy nimi znalazł się Dziangdu, poeta żyjący we Francji, który jako jeden z pierwszych pisał wiersze w stylu wolnym. Jego Świątobliwość przysłuchiwał się wszystkim różnorodnym utworom, które reprezentowały przeróżne style, dialekty i tematy, oddając bogactwo współczesnej kultury tybetańskiej. Kilka wierszy skomponowanych w języku angielskim pokazało też, że stara się ona wykraczać poza kontekst lokalny.

Pod koniec wieczoru organizatorzy wręczyli Karmapie jeden z jego wierszy z prośbą, by sam go odczytał. Był to napisany w stylu wolnym Wiersz Jubileuszowy, skomponowany z okazji 900-lecia urodzin Pierwszego Karmapy, Dusum Khjenpy.

Jego Świątobliwość zjadł kolację z grupą poetów a następnie wyjechał, by udzielić audiencji dwutysięcznemu tłumowi Tybetańczyków mieszkających w okolicach Nowego Jorku. Namawiał ich usilnie, by tak jak tylko potrafią utrzymywali tybetański język i kulturę, nie tylko w ich tradycyjnej formie, również w formie, która odzwierciedla współczesny świat. Po odwiedzeniu galerii z nowoczesną sztuką tybetańską i wysłuchaniu współczesnej tybetańskiej poezji, łączył się z młodymi artystami we wspólnym dziele wprowadzania tej kultury w XXI wiek.