Abhiszeki ze zbioru „Znajomość jednego wyzwala wszystko”

20-25 grudnia 2014, Bodhagaja, pawilon Mynlamu

Siedemnasty Gjalłang Karmapa udziela abhiszek dwudziestu czterech łagodnych bóstw ze zbioru „Znajomość jednego wyzwala wszystkie” (Czik Szie Kyn Dryl), ułożonego przez Dziewiątego Karmapę Łangciuka Dordże (1556-1603). Choć przekazywał dotąd bardzo wiele różnych abhiszek, po raz pierwszy w tym życiu będzie to cały zbiór. Uroczystości zaplanowane na 20-25 grudnia dedykowane są pamięci zmarłego ćwierć wieku temu Pierwszego Kalu Rinpoczego oraz Drugiego Bokara Rinpoczego, który odszedł przed dziesięciu laty.

Stosownie do skłonności istot Buddha nauczał wielu metod, które zwyczajowo dzieli się na dwie grupy: sutry i tantry. Różnią się one przede wszystkim abhiszekami, które stosuje się tylko w tradycji tantrycznej, dzielonej na kriję, czarję, jogę i anuttara jogę z właściwymi im specjalnymi przekazami. Mają one, jak choćby w przypadku Hewadżry, własną strukturę i metodę udzielania. Aby je otrzymać – wraz z określonym poglądem, rytuałem i praktyką poszczególnych bóstw – wielu tybetańskich lamów wędrowało do Indii; tamtejsi mistrzowie przenosili je do Tybetu również sami.

Ogromne trudności związane z uzyskaniem niezliczonych abhiszek sprawiły, że zaczęły powstawać ich zbiory. Z Indii pochodzi na przykład słynne „Sto abhiszek Mitry” wielkiego mahasiddhy Mitry (przełożone na tybetański przez Rindziunga Dziłę i nazywane „Setką Rindziunga”) oraz „Ocean sadhan” Abhajakary. Podobne kompendia, jak choćby „Drogocenna skarbnica term” Dziamgona Kongtrula Lodro Thaje, spisywano również w Tybecie.

Zbiory Dziewiątego Karmapy i Mitry różnią się od pozostałych, w których każde bóstwo ma specyficzną abhiszekę. W „Znajomości jednego” wszystkich ich udziela się tak samo – w szablonie zmieniają się tylko nazwy bóstw (do czego też odnosi się słowo „jeden” w nazwie), niemniej poszczególne praktyki (sadhany) różnią się od siebie (przełożono je właśnie na angielski i chiński, umożliwiając przystąpienie do tej, z którą czuje się szczególny związek).

Wydaje się, że zbiór Dziewiątego Karmapy był w Tybecie unikatem. Dlaczego? We wstępie do „Kompendium klas tantr” Loter Łangpo (uczony ze szkoły sakja, uczeń Dziamgona Kongtrula Lodro Thaje) tłumaczy, że zebranie wielu abhiszek i wydestylowanie z nich jednego formatu wymaga bardzo szczególnego lamy, który po pierwsze musi posiadać głębokie urzeczywistnienie, a po wtóre uzyskać zgodę Jidamów. Odebranie tych abhiszek wymaga otrzymania przekazu z jednej z czterech klas tantry. Z myślą o tym, i pragnąc dać wyraz swemu szacunkowi dla szkoły sakja, Karmapa poprosił Jego Świątobliwość Sakja Trizina o udzielenie najpierw abhiszeki z jego tradycji najwyższych krija tantr.

Właściwy tekst abhiszek zbioru Łangdziunga Dordże podzielony jest na trzy części: „Girlandę Łagodnych” bóstw i ich praktyk, „Girlandę Groźnych” bóstw oraz praktyki Opiekunów, nazywane „Girlandą Piorunów”. Ostatnia z nich jest tak tajemna, że Jedenasty Situ Pema Łangciuk Gjalpo (1886-1952) ominął ją podczas sporządzania drewnianych matryc drukarskich „Znajomości jednego” we wschodniotybetańskim klasztorze Palpung. Ta część kopiowana była tylko ręcznie. Kiedy zatem Szesnasty Karmapa dawał przekaz czterem synom serca, w tym miejscu używał rękopisu w piśmie ume, który później zniknął. Udzielając abhiszek obecnemu Karmapie, Situ Rinpocze musiał się więc ograniczyć do dwóch części. Jego Świątobliwość prowadził intensywne poszukiwania, by przekaz praktyk Opiekunów pozostał nieprzerwany. Spotykając się w 2007 roku z Szamarem Rinpocze w Delhi, poprosił o kopię tej części tekstu zakładając, że ten ją posiada. Szamar Rinpocze odparł, że sprawdzi to po powrocie, lecz na tym sprawa się skończyła.

Dowiedziawszy się, że Juthok Khenpo wybiera się do Tybetu, Karmapa poprosił go o odszukanie tekstu. W ten sposób udało się ustalić, że księgę ma pewien lama mieszkający w Khamie. Juthok Khenpo odnalazł go i sporządził kopię, która trafiła do rąk Karmapy miesiąc temu. Po otrzymaniu abhiszek tych Opiekunów będzie miał on – obok wielu innych – komplet przekazów własnej tradycji.

Choć dysponuje już pełnym tekstem, Jego Świątobliwość udzieli w tym roku tylko abhiszek dwudziestu czterech bóstw łagodnych. Groźne bywają rozumiane opacznie, a potęgowanie pomieszania niczemu nie służy. Dziewiąty Karmapa pozostawił te przekazy w trzech wariantach: długim, pośrednim i krótkim. Jego następca użyje teraz środkowego, który składa się z pięciu głównych części związanych z ciałem, mową, umysłem, przymiotami i aktywnościami. Poza nimi udziela się także abhiszeki tormy.

Są cztery rodzaje torm ofiarowywanych podczas abhiszek. W tradycji krija wszystkie żeńskie bóstwa dzielą tormę nazywaną czikdrok (która zapewne zawdzięcza imię jednemu wierzchołkowi). Torma wszystkich sześciu abhiszek Mandziuśriego nosi miano tormy „miecza” (który ją wieńczy), Majtrei – tormy „stupy” (od jego atrybutu), a pozostałych – „tormy stu bóstw” (przy czym liczebnik ten należy rozumieć tu jako „wiele”).

Abhiszeki te nazywa się ogólnie inicjacjami czy też błogosławieństwami „przyzwolenia”, ponieważ niosą zgodę i błogosławieństwo Lamy do praktykowania medytacji, powtarzania mantry i pozostawania w samadhi określonego bóstwa, a także do służenia w ten sposób innym. Dzięki praktyce i urzeczywistnieniu można także osiągnąć pułap pozwalający na przekazywanie abhiszek samemu, wymaga to jednak rzecz jasna spełnienia wielu warunków.

W związku z przekazem tego zbioru Karmapa polecił także sporządzić nowy łang tsak, zestaw kart przedstawiających bóstwa i ich atrybuty, pokazywanych przez Lamę uczniom w trakcie abhiszek. Posiadał je Szesnasty Karmapa a Gjaltsab Rinpocze kazał je skopiować i podarował Jego Świątobliwości swoje, ten uznał jednak, że niektóre nie przystają do opisów w tekście. Przesłał więc instrukcje malarzowi w Tybecie, który poprawił błędy, zatem część nowych kart różni się od przednich. Przy okazji polecił też zwiększyć tradycyjny rozmiar (do 15 na 23 cm), żeby były bardziej widoczne podczas ceremonii.

W swej wielkiej dobroci Jego Świątobliwość otwiera wrota do ważnych praktyk swojej Linii. Składa się na to odpowiednie przygotowanie uczestników, udzielenie abhiszeki, objaśnień i wreszcie praktyki, pozwalającej nam na bezpośrednie doświadczenie błogosławieństw Karmapy oraz bóstw.